Programma 4. Klimaat, energie en openbare ruimte

We hebben hogere opbrengsten en kosten door werkzaamheden voor glasvezel. De kosten voor het glasvezelproject in 2024 zijn € 172.500 hoger. We hebben kosten voor het herstel van straatwerk (degeneratievergoeding) en kosten voor inhuur toezichthouders en een projectleider die we volledig doorberekenen aan nutsbedrijven. Er zijn meer vergunningaanvragen dus we hebben hogere opbrengsten van € 335.000. Per saldo hebben we een incidenteel voordeel van € 162.5000 in 2024. Vanaf 2025 verwachten we jaarlijks een voordeel van € 12.500 door hogere opbrengsten.

We hebben een voordeel van jaarlijks € 31.000 door hogere opbrengsten van bedrijfsafval. We hebben de begroting voor bedrijfsafval bij op basis van aangeleverde hoeveelheden in het afgelopen jaar geactualiseerd. We verwachten hogere opbrengsten en kosten, per saldo hebben we een structureel voordeel van € 31.000.

De kosten voor bodembeheer dalen de eerste drie jaar, met respectievelijk € 70.000, € 60.000 en € 20.000. In 2027 voorzien we echter een stijging van de kosten met € 230.000. We ramen de kosten en ook de bijdragen die we vanuit het Rijk ontvangen. In de periode 2024 - 2026 zijn diverse projecten uitgesteld naar 2027. We verrekenen deze kosten met de reserve Bodemsanering. Voor de realisatie van een aantal projecten werken we samen met externe partijen zoals provincie Noord-Brabant, waterschap Aa en Maas en particulieren.

We hebben hogere kostten van € 51.500 vanwege het faillissement van Evoyo. In opdracht van de gemeente heeft de landelijke dienstverlener Regionaal Energie Loket (REL) een collectieve inkoopactie voor (hybride) warmtepompen georganiseerd. Als gevolg van het faillissement van de haar landelijke leverancier (Evoyo) is er een aantal inwoners dat een verwarmingsinstallatie heeft die, naar hun oordeel, nog steeds niet naar behoren werkt. De inwoners hebben privaatrechtelijk een koopovereenkomst gesloten met betreffende leverancier, die voor de daadwerkelijke plaatsing met een lokale installateur heeft samengewerkt. Omdat we als gemeente inwoners met de inkoopactie gestimuleerd hebben, ondersteunen wij inwoners nu om zich te organiseren tot een krachtig collectief en de leverancier gezamenlijk aan te spreken op het realiseren van een afdoende oplossing. Dit kost € 51.500 in 2024.

We hebben hogere kosten voor het groenonderhoud. Per saldo hebben we in 2025 een nadeel van € 45.000. De integrale bestekken voor groenonderhoud zijn aanbesteed. Het tekort in 2024 en 2025 bedraagt € 285.000 per jaar voor de maaibestekken en het onderhoud van beplantingen, meubilair, bebording, afvalbakken, het opruimen van zwerfafval en het leegmaken van de prullenbakken. De prijzen zijn in 2024 met bijna 20% gestegen. Een deel hiervan valt onder prijsindexering en de rest is marktwerking (circa 16% prijsstijging). Het groenonderhoud in de gemeente Oss wordt grotendeels uitgevoerd door aannemers. Het IBN neemt hiervan het grootste deel voor haar rekening. Het tekort betalen we grotendeels uit de bijdrage vanuit de reserve AGR (algemene gemeentelijke reserve) van de IBN. Dit gaat om € 285.000 in 2024 en € 240.000 in 2025. In 2025 resteert daarmee nog een tekort van € 45.000. In 2024 en 2025 houden we rekening met een UPV subsidie (uitgebreide producentenverantwoordelijkheid) van € 300.000. Onduidelijk is of deze gelden structureel worden uitgekeerd. In 2025 rekenen we de gehele kosten openbare ruimte door via het Integrale Beheerplan 2026 en kijken we naar besparingsmogelijkheden, inkomsten en efficiencymaatregelen om het structureel tekort op te lossen.

We hebben het beheerplan riolering geactualiseerd. Dit doen we jaarlijks. We stellen de kosten en opbrengsten bij en verrekenen dit met de reserve Riolering. We onttrekken vanaf 2025 jaarlijks € 229.000 minder uit de reserve. De tarieven zullen in 2025 niet stijgen en er is sprake van een 100% kostendekkende begroting.

We hebben de kosten en opbrengsten van afval opnieuw berekend. We verhogen de afvalstoffenheffing (ASH) met € 1.07.000 (7.8%) naar € 14,8 miljoen. Per huishouden is dit een verhoging van € 31 per jaar. We zetten de reserve gefaseerd in om het tariefverhoging beperkt te houden. Het gaat gemiddeld om € 0,4 miljoen per jaar. De kostenstijgingen komt met name door € 692.000 aan hogere loonkosten inclusief overhead door CAO ontwikkelingen, € 252.000 gestegen inzamel – en verwerkingskosten en € 70.000 lageren opbrengsten voor grondstoffen. In het derde kwartaal van 2024 leggen we een opinienota afvalbeleid voor aan de gemeenteraad. In deze nota staan een aantal mogelijke koerswijzigingen genoemd waarvan de leden van de gemeenteraad kunnen aangeven hoe zij hier tegen over staan. Met de uitkomsten van de opinienota werken we toe naar een nieuwe of aangepaste koers en bijbehorende maatregelen voor het huishoudelijk afval. Deze koers zal naar verwachting in het eerste kwartaal van 2025 worden voorgelegd aan de gemeenteraad. De veranderingen zullen effect hebben op de begroting van 2026.

We betalen een bedrag van € 185.000 aan de gemeente Bernheze voor de herindelingsregeling. We betalen dit uit de reserve IUP. Onze beheer- en onderhoudskosten komen hierdoor te vervallen. De Graafsebaan tussen de bebouwde kom van Heesch en knooppunt Paalgraven wordt door de gemeente Bernheze duurzaam veilig ingericht. Een gedeelte van de weg dragen we over.

We hebben hogere opbrengsten voor compostering. Het gaat om een bedrag van € 53.000 in 2024 en daarna jaarlijks € 49.000 vanaf 2025. De inkomsten compostering stijgen door meer aangeboden groenafval en seizoensinvloeden. We stellen de begroting bij op basis van gegevens van de afgelopen jaren.

We ontvangen een eenmalige bijdrage van € 26.000 voor het beheer en onderhoud en inboet groen als gevolg van de aankoop van een stuk openbaar gebied tussen de Kantsingel en de van Speijkstraat te Oss.

We hebben een voordelig resultaat op IUP projecten van € 80.000. We stellen de budgetten bij van projecten NS overwegen Oss, Joannes Zwijsenlaan, Ridderstraat en Waterlaat, Bolwerkroute, Euterpelaan, Pastoor van de Kampstraat, Sint Sebastianusstraat en van der Duyn van Maasdamstraat. We verwijzen we voor meer informatie naar de 1e voorgangsrapportage IUP in de bijlage van deze begroting.

We stellen voor om in 2025 € 1,79 miljoen te onttrekken uit de reserve Meekoppelkansen dijkversterking Maas. Dit is voor de financiële verplichting die voortvloeit uit de bestuursovereenkomst en realisatieovereenkomst. Deze middelen zijn eerder door de Raad in de reserve Meekoppelkansen dijkversterking Maas beschikbaar gesteld. Het uiteindelijke doel binnen het Deltaprogramma Rivieren Maas is om de waterveiligheid vanuit de Maas in de regio tot 2100 te waarborgen. Daarmee moeten de inwoners, de economische waarde en de vitaliteit van het gebied voldoende beschermd worden. Met de maatregelen wordt bovenal voorzien in klimaatrobuustheid van de gemeente in relatie tot gevoeligheid voor overstromingen van de Maas.

We stellen voor om in 2024 € 50.000 en 2025 € 850.000 te onttrekken uit de reserve investeringsfonds duurzaamheid voor het opstellen van een Soortenmanagementplan (SMP). We staan voor de uitdaging om een Soortenmanagementplan (SMP) op te stellen dat voldoet aan de Wet natuurbescherming (Wnb) en de Omgevingswet. Dit plan is essentieel voor het verduurzamen van woningen en andere infrastructuurprojecten binnen de gemeentegrenzen, waarbij rekening moet worden gehouden met de bescherming van flora en fauna. Het SMP moet bijdragen aan het behalen van de duurzaamheidsdoelstellingen van de gemeente, terwijl tegelijkertijd wordt voldaan aan de wettelijke verplichtingen. De urgentie van het opstellen van een SMP wordt versterkt door de beperkte beschikbaarheid van ecologische expertise en de noodzaak om tijdig subsidieaanvragen in te dienen. De planning is dat het SMP voor 30 maart 2026 gereed moet zijn. Indien we niet tijdig starten, lopen we het risico op vertraging in duurzaamheidsprojecten en mogelijke financiële tekorten vanwege niet-verzilverde subsidies. We verwachten dat het SMP mogelijk rond de € 1 miljoen gaat kosten en dat we mogelijk een bijdrage ontvangen vanuit de provincie Noord-Brabant van € 335.0000. We onttrekken hiervoor het volledig beschikbare saldo vanuit het investeringsfonds Duurzaamheid. Hierna is deze reserve leeg.